Menstruatie-armoede: een bloedserieus probleem. Het is sowieso is best lastig om over menstruatie te spreken. Maar als je geen geld hebt om menstruatieproducten aan te schaffen, wordt het helemaal moeilijk. Dan laat je ook nog eens zien dat je arm bent! Laten we een einde maken aan period poverty.
Menstruatie-armoede: Wat is dat precies?
Er is sprake van menstruatie-armoede wanneer mensen niet genoeg geld hebben om menstruatieproducten als tampons, maandverband of menstruatiecups aan te schaffen die je nodig hebt als je ongesteld bent. Ook blijkt dat mensen noodgedwongen bezuinigen op groente en fruit om menstruatie-producten te kunnen kopen. Menstruatie-armoede ook wel aangeduid met de Engelstalige term period poverty.
Onderzoek Bloedserieus
Uit een onderzoek Bloedserieus in 2019 van Plan International onder Nederlandse meiden en vrouwen tussen de 15 en 25 jaar, blijkt een op de negen van hen wel eens te weinig geld te heeft om menstruatieproducten aan te schaffen. Ze moeten zich behelpen met wc-papier of doeken, bezuinigen noodgedwongen op gezonde voeding of missen hierdoor werk, school of sportactiviteiten. En dan ligt het gevaar van irritatie, infectie en andere klachten op de loer.
Verkennend onderzoek in Nederland door De Bovengrondse onder ongeveer 50 organisaties en ook vrouwen zelf, concludeert dat het probleem met name speelt onder cliënten van de Voedselbank, dak- en thuislozen en ongedocumenteerden.
Period poverty
Sommige landen pakken de period poverty landelijk en bij wet aan. Zo werd in Kenia in 2017 een wet aangenomen die scholen verplicht om gratis maandverband te verzorgen op middelbare scholen. In Schotland zijn alle menstruatieproducten sinds november 2020 volledig gratis gemaakt voor alle vrouwen. De producten zijn beschikbaar op openbare plekken zoals apotheken, buurtcentra en jeugdclubs. In Ierland gaat de Lidl gratis maandverband en tampons weggeven. Het bedrijf is naar eigen zeggen ‘de eerste supermarktketen ter wereld’ is die menstruatieproducten gratis maakt. En in Nieuw-Zeeland zijn tampons en maandverband gratis verkrijgbaar op scholen. In Nederland is het nog wettelijk geregeld om menstruatie-producten gratis aan te bieden.
Menstruatie-armoede
Hieronder vind je een lijst met organisaties, gemeenten en projecten die menstruatie-armoede een halt willen toeroepen door sanitaire producten gratis te verstrekken.
Gemeenten
In Den Haag stelt de gemeente gratis menstruatieproducten beschikbaar in openbare gebouwen en de maatschappelijke opvang. En waarschijnlijk ook via de Voedselbank. In Amstelveen start op middelbare scholen een pilot met het gratis aanbieden van menstruatiemiddelen aan meisjes, die daar vanwege de armoedige gezinssituatie thuis niet zelf aan kunnen komen. In Rotterdam kunnen inwoners met een laag inkomen maandverband, tampons en inlegkruisjes voor hun kinderen aanschaffen. Dit is mogelijk via het jeugdtegoed op de Rotterdampas. In Gouda krijgen meisjes uit arme gezinnen krijgen gratis maandverband en tampons bij HEMA. Stichting Leergeld Leiden en Omstreken geeft cheques aan meisjes van ouders met een laag inkomen, waarmee ze in winkelketen Etos de producten kunnen kopen. En onder het Onder het motto ‘Bloedserieus’ duiken overal in Drenthe en Groningen initiatieven op om tampons en maandverband gratis te verstrekken aan vrouwen die het niet of nauwelijks kunnen betalen.
Universiteiten
Onder studenten is er ook vaak sprake van period poverty en zijn er allerlei acties gestart waar gratis menstruatieproducten aangeboden worden.
De Vrije Universiteit Amsterdam biedt als eerste onderwijsinstelling in Nederland gratis menstruatieproducten aan. Studentenvakbond SRVU heeft een kastje met tampons en maandverband in het gebouw neergezet.
Op vier plaatsen op de campus van de Erasmus Universiteit in Rotterdam staan kastjes voor gratis menstruatieproducten. Het gaat om een pilot van de Universiteitsraad.
Armoedefonds
Stichting Armoedefonds is eind 2020 gestart met het aanpakken van dit probleem rondom de menstruatie-armoede door uitgiftepunten op te zetten waar maandverband en tampons, maar ook wasbaar en biologisch maandverband en cups verstrekt worden aan jonge meiden en vrouwen. De uitgiftepunten zijn verspreid over heel Nederland en zijn veelal gehuisvest bij scholen, buurthuizen, voedselhulporganisaties en weggeefkastjes. Op de site van het Armoedefonds vind je alle uitgiftepunten.
Bobbie Foundation
De Bobbie Foundation richt zich op kinderen in de leeftijd tot 18 jaar Project Menstruatie Armoede willen de stichting het probleem onder de aandacht brengen en de meiden die hiermee te maken hebben helpen. en beidt meisje een pakket met kwalitatief hoogwaardige menstruatie-artikelen aan waarmee zij tenminste 12 maanden vooruit kunnen.
Menstrumaatje
Menstrumaatje is een project van de Soroptimist Club Venlo en Ladies’ Circle Venlo om minder draagkrachtige meisjes en vrouwen te voorzien van menstruatieproducten. Door samen te werken met Voedselbank Venlo komen de middelen rechtstreeks terecht bij de meisjes en vrouwen die het hard nodig hebben.
Linda foundation
De Linda foundation helpt meisjes uit arme gezinnen met gratis maandverband. Speciaal voor deze arme gezinnen stelt Libresse – in samenwerking met Linda Foundation – gratis maandverband beschikbaar.
Meer organisaties?
Natuurlijk is deze lijst niet compleet. Mis je een organisatie of ander initiatief dat nu niet genoemd is, maar wel de moeite waard is om hier te vermelden? Stuur dan een mailtje via het contactformulier.
Bronnen: Het Damesverband, Martijn Schut, Plan International, Stories NOS, Wikipedia